قبله 2

تشخیص قبله  

تشخیص قبله  

1- علم (یقین ): که اگر کسى علم به قبله بودن یک جهت پیدا کرد، بایستى حکم به قبله بودن آن طرف نماید.
2- شهادت دو نفر شاهد عادل : به شرطى که شهادت آنان از روى حس و مشاهده باشد که در این صورت ولو شهادت آنان یقین هم نیاورد،جایگزین یقین مى شود.
-3 به گفته کسى که از روى قواعد علمى قبله را تشخیص مى دهد و گفته او اطمینان آور هم باشد.
-4 ظن و گمان : که اگر هیچ کدام از سه مرحله قبلى وجود نداشت نوبت به مرحله چهارم مى رسد که عمل کردن به ظن و گمان باشد و آن هم از هر راهى به دست آید، چه از راه محراب مسجد یا قبرهاى مسلمانان باشد و چه از گفته صاحب خانه و چه از راه خورشید و ستاره و قطب نما باشد؛البته باید توجه داشت که در صورتى مى تواند به گمان عمل کند که نتواند گمان قوى ترى پیدا کند والا بایستى گمان قوى تر را تحصیل نماید؛ مثلا اگر مهمان از گفته صاحب خانه گمان به قبله پیدا کند، ولى بتواند از راه دیگرگمان قوى تر به دست آورد،نباید به حرف او عمل نماید.
عروة الوثقى ، القبله ،مساله 1 و 2 و تحریرالوسیله ، ج 1، ص 141،مساله 2 و توضیح المسائل ، مساله 783

کسى که نمى داند قبله کدام طرف است

 1- کسى که تمام اطراف در نظر او مساوى است و وقت نماز هم وسعت دارد و فقط یک نماز هم باید بخواند، مانند نماز صبح ، دراینجا وظیفه اش روشن است و باید چهار نماز به چهار طرف بخواند.
2- در صورتى که وقت نماز وسعت دارد و تمام اطراف در نظر او مساوى است و باید دو نماز بخواند؛ مانند ظهر و عصر یا مغرب و عشا، در اینجا این دو نماز را به دو صورت مى تواند بخواند:
الف ) ابتدا نماز اول را به چهار طرف مى خواند و بعد نماز دوم را شروع مى نماید و در هنگام خواندن نماز دوم لازم نیست که آن را از همان طرفى که نماز اول را شروع کرده است ، شروع نماید.
ب ) نماز اول را به هر طرف خواند به دنبال آن ، نماز دوم را به همان طرف مى خواند و خواندن نماز دوم به طرف دیگر جایز نیست ، ولى احتیاط مستحب آن است که روش اول انتخاب شود.
3- که در این صورت به هر چند طرف که وقت اجازه مى دهد، نمازش را مى خواند.
4-  باید نماز اول را به چهار طرف خوانده و کسرى را به نماز دوم بدهد، یعنى به هر چند طرف که وقت دارد،نماز دوم را بخواند.
5- در این صورت آخرین نمازى که مى خواند، به نیت عصر و نمازهاى قبلش را به نیت ما فى الذمه بخواند.
6- چهار رکعت آخر را به نیت عشا و بقیه وقت قبلى را به نیت نماز مغرب به هر چند طرف که مى تواند،بخواند.
7- اگر مى داند که قبله در چند طرف است ، باید فقط به همان اطرافى که یقین به قبله بودن یکى از آنها دارد، نماز بخواند.
8- حضرت امام صورت گمان را هم به صورت یقین داشتن ملحق فرموده اند. یعنى به هر چند طرف که گمان به قبله بودن آنها دارد، فقط به همان اطراف نماز بخواند ولکن بنا بر احتیاط مستحب صورت گمان به صورت تحیر و شک ملحق گردد.
عروة الوثقى ، فى القبلة ، مساله 11، 13، 14، 16.

منبع : احکام نماز  (وقت‏شناسى، قبله‏شناسى، و پوشش ) / محمد وحیدى